«خوانشی نو از فارابی؛ گسست از سنت یونانی» تألیف دکتر قاسم پورحسن استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی به همت انتشارات نقد فرهنگ منتشر می شود. دکتر قاسم پورحسن استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی ضمن بیان این خبر در مورد این اثر گفت: این اثر ۹ فصل است به همراه مقدمه و نتیجه گیری؛ چند فصل این کتاب در قالب مقالات علمی پژوهشی قبلا در مجلات تخصصی منتشر شده است و بقیه فصلها مطالب جدیدی است.
وی با بیان اینکه این کتاب که نزدیک به ۳۵۰ صفحه است تا پایان شهریور منتشر می شود، افزود: مجموعه کتابهایی در چهار جلد درباره فارابی از بنده منتشر خواهد شد؛ این کتاب جلد اول از این مجموعه است. جلد دوم در مورد الحروف و جلد سوم هستی شناسی فارابی و جلد چهارم آن هم بحثهای معرفت شناسی است.
پورحسن در مورد حکمت عملی فارابی هم گفت: بحثهای مربوط به سیاست فارابی را هنوز طراحی نکردم تا بتوانم کار متفاوتی ارائه دهم، چون کتابهای مختلفی در این باب نوشته شده است و نمی خواهم کتاب تکراری بنویسم. باید طوری بنویسم که ابداعات فارابی را با توجه به نظریه خلافت که وجود داشت بیان کنم. در این باب کمتر سخن به میان رفته است. فارابی دیدگاه خلافت را قبول ندارد و ناکارآمد می داند و در مقابلش دارد نظریه ای را طرح می کند که به نظرش کارآمد است و مناسب ترین الگوی حکومتی می تواند در جهان اسلام شود.
این محقق و نویسنده کشورمان تأکید کرد: فارابی معتقد است امام، قلب جامعه است، خلیفه با امپراطوری چندان فرقی ندارد. فارابی حاکمی می خواهد که هیچ شباهتی به خلیفه ندارد. اصلا لازم نیست که بگوئیم فارابی شیعه بود سنخ تفکرش همین باور است. نگاه باطنی کاملا وجود دارد. این بحث را در دو بخش زندگی و ماهیت فلسفه اسلامی همین اثر مطرح کردم.
وی تصریح کرد: فارابی از نزدیک شاهد بحران‌های سیاسی- اجتماعی دستگاه خلافت بود و ناکارآمدی تمامی حکومت‌ها را در سرزمین‌های اسلامی می‌دید. فارابی در سفرهایی که از شرق‌ترین نقطه اسلامی تا غربی‌ترین آن داشت کل امپراتوری اسلامی را از نزدیک لمس کرد.
پورحسن در پایان سخنانش تأکید کرد: معتقدم فارابی باید مورد بازخوانی‌های مجدد قرار گیرد. اگر چه کتابهایی درباره فارابی به نگارش درآمده‌اند، اما کافی نیستند. فارابی متعلق به سنت اسلامی است. وی نه مترجم فلسفه یونانی بود و نه شارح آثار یونانی و نه ادامه‌دهنده سنت یونان. او در سرزمین اسلام متولد شد و پرورش یافت. به همین خاطر نگاه عقلانی فارابی به سنت انسان و زندگی باید مجددا مورد کنکاش قرار گیرد، چرا که می‌تواند بسیاری از این اندیشه‌ها برای جامعه امروز ما مفید و موثر واقع شود.
