دکتر قاسم پورحسن استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی درمورد محور همایش روز جهانی فلسفه که امسال نسلهای آینده است به خبرنگار مهر گفت: دوره آینده و فصل آینده فصلی است که انسانها با تکیه بر عقل و عقلانیت زندگی خواهند کرد. فلسفه داعیه دار عقل است.
وی افزود: اگر بتوانیم در روز جهانی فلسفه بنیاد عقل و عقلانیت را دفاع کنیم مهمترین دستاوردی است که به درد آیندگان خواهد خورد. خوشبختانه فلسفه اسلامی و تفکر اسلامی و دین اسلام مبتنی بر عقلانیت است. بر خلاف سایر مذاهب که عقل یا طرد شده یا نحیف و لاغر است عقل جایگاه ویژهای در اندیشه اسلامی دارد. به همین دلیل است که معتقدم مهمترین وظیفه فیلسوف در توجه به آیندگان این است که از مقام و جایگاه عقلانیت دفاع بکند و از دیدگاه عقلانیت بتواند تصویر درستی ارائه بدهند که نه کسی از عقل هراسان باشد و نه کسی از عقلانیت بترسد.
این محقق و پژوهشگر حوزه فلسفه در مورد اینکه چگونه میشود فلسفه را برای نسلهای آینده جذابتر کرد و فیلسوفان برای نهادینه کردن بیشتر فلسفه در مردم چه بکنند هم اظهارداشت: حقیقت این است که عموم مردم اگر چه از عقل بهره دارند اما به اهمیت و مقام عقل آگاهی ندارند. فیلسوفان دو وظیفه مهم به عهده دارند. یکی اینکه آن ترس و نگرانیای که از جایگاه عقل در بین عموم جامعه است آن را پاک کند و تبیین درستی از عقل بدست بدهد. عقل به هیچ وجه در مقام معارضه با حقیقت و ایمان و دین نیست.
عضو پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ادامه داد: عقل ساحت و قلمرویی دارد که میتواند به ایمان اعتبار ببخشد و ایمان را عمیقتر بکند. وظیفه دوم فیلسوف این است که جایگاه عقل را در بین انسانها رونق دهد. یعنی در جامعه توجه عقلانی باشد حیات و ایمان عقلانی باشد. لزوماً عقلانی به معنای بشری نیست بلکه به معنای درستی و حقیقت یابی است.
این نویسنده و مترجم درپایان یادآورشد: عقلانیت به معنی این است که باور درست از پندار، اوهام و خرافات دور باشد. تنها عقل است که میتواند جامعه را از این انحرافات دور بکند. وظیفه مهم فیلسوف این است که با اوهام و خرافات و هر آنچه که غیر عقلانی است مبارزه کند و راه هم همین است که به جامعه نشان بدهد که چگونه میشود از عقل بهره جست.
